Yetim İlaçlar İçin Ruhsat Müjdesi

Akraba evlilikleri sebebiyle kalıtsal hastalıkların ve çekinik genlerin sebep olduğu nadir görülen hastalıkların Türkiye’de Avrupa ve ABD’ye göre daha sık görüldüğü yapılan araştırmalar ile kanıtlanmıştır. Yapılan araştırmalar ile Türkiye’de 7 milyon kişinin nadir görülen hastalıklara yakalandığı bilinmektedir. Sağlık bakanlığının bu hastalar için başlattığı “Yetim ilaçlar kılavuz taslağı” çalışması son aşamasına geldi. Yapılan çalışmaya göre kâr getirisi olmadığı için ilaç firmaları tarafından ülkeye getirilmeyen yetim ilaçlar özendirme çalışmaları ile ülkeye getirtilecek. Yetim ilaç ruhsatları jet hızıyla çıkartılacak.

Yetim İlaç Sebebi

Türkiye’de yapılan her beş evlilikten birinin akraba evliliği olması sebebi ile kalıtsal hastalıkların yaygın görülmesi ilişkilendirilmektedir. Bu oran Avrupa ve ABD’den çok daha yüksektir. Sadece Türkiye’de yaklaşık olarak 6-7 milyon kişinin bu hastalıklara yakalandığı kaydediliyor. Yakalanılan bu nadir hastalıklar için ilaçlara ulaşamamak ve ulaşmakta zorlanmak veya geciktirmek ölümle sonuçlanabiliyor. Geliştirme ve ulaştırma için yapılan yatırımları karşılamaması sebebi ile firmalar bu ilaçları yetim ilaç diye adlandırıyor.

Taslak, Teşviki Amaçladı

Yapılan yetim ilaçlar kılavuz taslağı çalışması ilaç firmalarını bu ilaçları araştırıp geliştirmesine ve ülkeye getirmesine teşvik etmeyi amaçladı. Yapılan çalışmalar yetim ilaç ruhsatlarının jet hızıyla çıkartılmasını, firmadan ruhsat ücretinin sadece yüzde onunun alınmasını ve yetim ilaç tanımlama başvurularından ücret alınmaması gibi köklü değişiklikleri getiriyor. Sağlık Bakanlığına bağlı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TITCK) 7 milyon hastaya umut ışığı doğuracak yetim ilaçlar konusuna büyük bir adım atıyor.

İlaçların ruhsatlandırma işlemleri listesinde Önceliklendirme Kurulu emri doğrultusunda yetim ilaçlar en yüksek önceliği alacak ve bu sayede ruhsatı jet hızıyla alacak. Ayrıca Tanımlama Başvuruları esnasında alınan ücretten yetim ilaçlar muaf tutulacak.

Araştırmacı İlaç Firmaları Derneği’nin (AİFD) tam desteğini alan çalışma için dernek genel sekreteri Dr. Ümit Dereli yeni taslağın Türkiye gerçeklerine göre hazırlandığını ve bir an önce hayata geçirilmesi gerektiğini belirterek yetim ilaçlarla ilgili firmaların üretimi ve dağıtımı için her türlü farkındalık çalışmasında yer almaya hazır olduklarını kaydetti.